کمک فنر چیست و چه کاربردی در خودرو دارد ؟
در قرن حاضر، خودرو های امروزی از اجزای به هم پیوسته بسیاری ساخته می‌شوند. قطعاتی که هر کدام وظیفه بسیار مهمی را در ارائه کیفیت سواری بهتر یا افزایش بازدهی عملکرد اجزای موتوری خودرو را بر عهده دارند. یکی از این قطعات کمک فنر می‌باشند. کمک فنر به عنوان اجزاء اساسی در سیستم تعلیق خودروها، نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت رانندگی ایفا می‌کنند.
در این مقاله، به بررسی عمیق‌تر این قطعات و نقش آن در خودروها می‌پردازیم. ابتدا به تعریف و مفهوم کمک‌فنر می‌پردازیم و سپس به سراغ انواع مختلف آن می‌رویم. و در انتها نیز قصد داریم، به ملاحظه کاربردهای گوناگون کمک فنر در خودروها از جمله بهبود راحتی، کنترل جاده و ایمنی بپردازیم.
درضمن، اگر قصد خرید کمک فنر با کیفیت و قیمت مناسب را دارید میتواندی از فروشگاه تخصصی لوازم یدکی هیوندای و کیا مرکز یدک کمک فنرهای زیر را خریداری کنید :
و کمک فنرهای دیگر که فقط کافیست در سایت مرکز یدک کلمه کمک فنر را سرچ کنید تا محصول مورد نظر خود را پیدا کنید .
کمک فنر (Coil Spring) یکی از عناصر اصلی در سیستم تعلیق خودرو است که برای تحمیل و تخلیه فشارها و انرژی‌های ناشی از حرکت و وزن خودرو به کار می‌رود. این فنرها به شکل هلالی (یا حلقوی) طراحی شده‌اند و از جنس فلزی مانند فولاد استیل ساخته می‌شوند. وظیفه اصلی کمک‌فنرها در سیستم تعلیق، تهیه یک پایه استوار و پایدار برای خودرو است. زمانی که خودرو بر روی ناهمواری‌های جاده حرکت میکند، کمک‌فنرها نیروها و انرژی‌های ناشی از این حرکت را جذب کرده و به دلیل انعطاف‌پذیری خود، امکان جذب شوک‌ها و لرزش‌ها را فراهم می‌کنند. در واقع، کمک‌فنرها مانند یک آمورتیسور انعطاف‌پذیر عمل می‌کنند که اثرات ضربه‌ها و ارتعاشات را جذب و تسکین می‌دهند. نوع و سختی کمک‌فنرها می‌تواند تأثیر زیادی بر روی راحتی، کنترل و ایمنی خودرو داشته باشد. در برخی موارد، فنرهای معمولی با فشار مستقیم تعلیق خودرو مطابقت دارند، در حالی که فنرهای هوشمند و نیز کمک‌فنرهای هواپیما از تکنولوژی‌های پیشرفته برای تنظیم سختی و نرمی تعلیق استفاده می‌کنند، تا عملکرد خودرو در شرایط مختلف بهینه شود.
نحوه عملکرد کمک فنر
کمک‌فنرها در سیستم تعلیق خودروها به عنوان یکی از عناصر اصلی، نقش مهمی در تحمیل فشارها، جذب انرژی و بهبود عملکرد خودرو ایفا می‌کنند. عملکرد کمک فنر به شکل زیر است :
- تحمیل و تخلیه وزن: یکی از وظایف اصلی کمک‌فنرها، تحمیل و تخلیه وزن خودرو به طور متناسب با شرایط جاده است. زمانی که خودرو بر روی یک ناهمواری یا یک سطح ناصاف واقع می‌شود، وزن آن بر روی تعلیق تاثیر می‌گذارد. کمک‌فنرها با انعطاف پذیری و فشارهایی که تحمل می‌کنند، این وزن را تحمیل کرده و بازیابی تعادل وضعیت خودرو را تسهیل می‌کنند.
- جذب انرژی ضربه: هنگامی که خودرو برخورد یا با ناهمواری‌های جاده مواجه می‌شود، انرژی ضربه و ارتعاشات از جاده به خودرو منتقل می‌شود. کمک‌فنرها با انعطاف پذیری و تغییر شکل، این انرژی را جذب کرده و به صورت تدریجی آن را تبدیل به انرژی حرارتی می‌کنند. این عملکرد به کاهش لرزش‌ها و ارتعاشات در سیستم تعلیق و در نتیجه، افزایش راحتی و استحکام خودرو کمک میکند.
- تنظیم سختی و نرمی تعلیق: تنظیم سختی و نرمی تعلیق در واقع به میزان انعطاف‌پذیری کمک‌فنرها بستگی دارد. در کمک‌فنرهای معمولی، سختی تعلیق بیشتر است و این می‌تواند بهبود کنترل خودرو در خط راست را ارتقا دهد. در کمک‌فنرهای نرمتر، راحتی رانندگی و جذب شوک‌ها در مسیرهای ناهموار بهبود می‌یابد. در کمک‌فنرهای هوشمند، تکنولوژی‌های پیشرفته برای تنظیم سختی و نرمی به طور خودکار بر اساس شرایط جاده و رانندگی استفاده می‌شود
بطور کلی، کمک‌فنرها با انعطاف پذیری و تغییر شکل، انرژی‌های ناشی از تغییر ارتفاع و وزن خودرو را جذب کرده و بهبود راحتی، کنترل و ایمنی خودرو را تسهیل می‌کنند. انواع مختلف کمک‌فنرها با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته، امکان بهبود عملکرد و تجربه رانندگی را به خودروها ارائه می‌دهند.
انواع کمک فنر
کمک‌فنرها در خودروها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. در زیر به برخی از انواع کمک‌فنرهای خودرو اشاره می‌کنیم:
- کمک‌فنرهای مستقیم (Conventional Coil Springs): این نوع کمک‌فنرها شایع‌ترین و معمول‌ترین نوع هستند. آنها به صورت مستقیم در تعلیق خودرو نصب می‌شوند و وظیفه تحمیل وزن خودرو و تعیین سختی تعلیق را دارند.
- کمک‌فنرهای هلالی (Progressive Coil Springs): این نوع کمک‌فنرها در طول فشردگی، فشار و سختی آنها تغییر میکند. این انعطاف‌پذیری می‌تواند بهبود راحتی و عملکرد تعلیق خودرو را در شرایط مختلف بهبود دهد.
- کمک‌فنرهای هوشمند (Smart/Adaptive Coil Springs): این نوع کمک‌فنرها با استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند سنسورها و الکترونیک، قادر به تنظیم سختی و نرمی تعلیق خودرو بر اساس شرایط جاده و رانندگی هستند. این تنظیمات خودکار می‌توانند به بهبود راحتی و کنترل خودرو کمک کنند.
- کمک‌فنرهای هواپیما (Air Springs): این نوع کمک‌فنرها از هوا به عنوان منبع اصلی تحمیل وزن و تنظیم سختی و نرمی تعلیق استفاده می‌کنند. طراحی آنها به شکل بادی است که قابلیت تنظیم فشار هوا در داخل آنها را دارند.
- کمک‌فنرهای روزشی (Coilover Springs): این نوع کمک‌فنرها به همراه آمورتیسور در یک واحد تعلیقی یکپارچه قرار می‌گیرند. طراحی آنها بهبود کنترل و عملکرد تعلیق را به ارمغان می‌آورد.
- کمک‌فنرهای تاشو (Coil Spring Assistors): این نوع کمک‌فنرها بر روی کمک‌فنر اصلی نصب می‌شوند و وظیفه تقویت کمک‌فنر اصلی و افزایش تحمیل وزن را دارند. آنها معمولاً در شرایطی مانند حمل بار اضافی یا جلوگیری از فرورفتن تعلیق در نظر گرفته می‌شوند.
- کمک‌فنرهای هوایی (Air Assist Springs): این نوع کمک‌فنرها همچنین از هوا به عنوان منبع تحمیل وزن استفاده می‌کنند، اما به صورت تکمیلی به کمک‌فنرهای موجود اضافه می‌شوند تا تعلیق خودرو را بهبود دهند.
اجزای کمک فنر
کمک‌فنر یکی از اجزای اصلی تعلیق خودرو است و از چندین قطعه و جزء تشکیل می‌شود که با همکاری تعادل و کنترل تعلیق را تأمین می‌کنند. اجزای اصلی کمک‌فنر عبارتند از:
- کمک‌فنر (Coil Spring): کمک‌فنر خود عنصر اصلی و تشکیل‌دهنده اصلی تعلیق میباشد. این فنر به شکل هلالی (سیمی) طراحی شده است و وظیفه تحمیل وزن خودرو و جذب انرژی ناشی از ناهمواری‌های جاده را دارد.
- تاپ‌ماونت (Top Mount): تاپ‌ماونت یا پشتیبان بالای کمک‌فنر، جزء اتصالی است که کمک‌فنر به بدنه خودرو اتصال می‌یابد. این قطعه همچنین به جذب ارتعاشات و لرزش‌ها کمک میکند.
- بات (Bump Stop): بات یا توپی‌جلوگیری، قطعه‌ای است که در هنگام فشردگی شدید کمک‌فنر و تماس با تاپ‌ماونت مانع از تماس مستقیم دیگر اجزاء می‌شود و جذب انرژی ضربه را انجام می‌دهد.
- آمورتیسور (Shock Absorber): آمورتیسور یا ترمیم‌کننده ارتعاش، به عنوان یک قطعه جداگانه از کمک‌فنر عمل نمی‌کند، اما در ترکیب با کمک‌فنر به بهبود کنترل، راحتی و عملکرد تعلیق خودرو کمک میکند.
- بشکه (Shock Strut): بشکه یا استرات، یک نوع تاپ‌ماونت متمرکز در کاربردهایی است که آمورتیسور و کمک‌فنر به‌طور یکپارچه در یک واحد قرار دارند.
- سیستم جلوگیری از لغزش (Anti-Roll Bar): این سیستم باعث کنترل لغزش خودرو در انحناها و تغییر مسیرهای تند می‌شود. قطعه‌ای از این سیستم به نام لینک جلوگیری از لغزش نیز وجود دارد.
- لینک‌های تعلیق (Suspension Links): این لینک‌ها به اتصال اجزاء مختلف تعلیق مانند تاپ‌ماونت، کمک‌فنر و آمورتیسور به بدنه خودرو کمک می‌کنند.
- تعلیق پشتی (Rear Suspension): اجزاء تعلیق پشتی ممکن است با تعلیق جلویی متفاوت باشند و برای کنترل و تعادل کل خودرو در ترکیب با تعلیق جلویی مهم هستند.
کاربرد کمک فنر
کمک‌فنرها در خودروها دارای کاربردهای گسترده‌ای هستند که به بهبود عملکرد، راحتی و ایمنی خودروها کمک می‌کنند. در زیر به برخی از اصلی‌ترین کاربردهای کمک‌فنرها در خودروها اشاره می‌کنیم:
- بهبود راحتی: یکی از کاربردهای اصلی کمک‌فنرها در خودروها، بهبود راحتی رانندگی است. این فنرها با جذب انرژی ناشی از ناهمواری‌های جاده، لرزش‌ها و ارتعاشات را جذب کرده و اثرات آنها را تسکین می‌دهند. این بهبود راحتی به راننده و سرنشینان اجازه می‌دهد تا تجربه رانندگی مطلوب‌تری داشته باشند.
- کنترل بر روی جاده: کمک‌فنرها با تعدیل تحمیل وزن بر روی چهار چرخ، کنترل بهتری روی جاده ایجاد می‌کنند. این کنترل بهبود پایداری و تعادل خودرو را در موقعیت‌های مختلف جاده ممکن می‌سازد، به ویژه در مانورها و ترمزگیری‌های ناگهانی.
- بهبود ایمنی: کمک‌فنرها با تسهیل در ترمیم تعادل خودرو در شرایط ناپایدار، به بهبود ایمنی در تراورس‌ها، ترمزگیری و جلوگیری از لغزش کمک می‌کنند. این ایمنی بهبود‌یافته به راننده و سرنشینان در مواجهه با موقعیت‌های خطرناک کمک میکند.
- کنترل انتقال نیرو: کمک‌فنرها به تنظیم و توزیع وزن بین چرخ‌ها کمک می‌کنند. این کنترل انتقال نیرو بهبود کشش و ترکیب جاده و بهره‌وری سوخت را تسهیل میکند.
- بهبود عملکرد ترمز: در موقعیت‌های ترمزگیری، کمک‌فنرها به جذب انرژی و کمک به ترمیم تعادل خودرو کمک می‌کنند. این بهبود عملکرد ترمزگیری را تقویت کرده و مسافت ترمزگیری را کاهش می‌دهد.
- تطبیق به شرایط مختلف: کمک‌فنرهای هوشمند با قابلیت تطبیق خودکار با شرایط جاده و رانندگی، امکان بهبود عملکرد و کاربرد خودرو در شرایط مختلف را فراهم می‌کنند.
- استفاده در بارگیری: برخی خودروها در صنایع حمل و نقل و باربری از کمک‌فنرهای تاشو یا هوایی برای تقویت تعلیق در مواقع حمل بار اضافی یا بار تراکمی استفاده می‌کنند.
نشانه های خرابی کمک فنر
خرابی کمک‌فنرها می‌تواند تأثیرات منفی جدی بر کیفیت سواری، عملکرد و ایمنی خودرو داشته باشد. برخی از نشانه‌ها و علائم مشترک خرابی کمک‌فنرها عبارتند از:
- لغزش بیش از حد در موقع ترمزگیری: اگر کمک‌فنرها خراب یا ضعیف شده باشند، خودرو در هنگام ترمزگیری ممکن است به‌صورت ناگهانی لغزش داشته باشد و کنترل را از دست دهد.
- شکستگی یا ترک کمک‌فنرها: اگر کمک‌فنرها شکسته یا ترک خورده باشند، ممکن است بخشی از خودرو افت یا تغییر موقعیت داشته باشد. این مسئله می‌تواند به پایداری و کنترل خودرو آسیب برساند.
- افت فشار خودرو: اگر کمک‌فنرها ضعیف یا خراب باشند، فشار زیادی روی تعلیق و تایرها ایجاد نمی‌شود و خودرو ممکن است به زمین بنشیند و فاصله‌ی کافی با زمین را نداشته باشد.
- لرزش غیرعادی: کمک‌فنرهای خراب می‌توانند باعث ایجاد لرزش‌ها و ارتعاشات غیرعادی در خودرو شوند، به خصوص در هنگام حرکت در جاده‌های ناهموار.
- صداهای غیرعادی: کمک‌فنرهای خراب می‌توانند باعث ایجاد صداهای غیرعادی مانند صداهای تیک‌تیک یا صداهای فلزی شوند.
- کاهش راحتی رانندگی: در صورت خرابی کمک‌فنرها، راحتی رانندگی کاهش می‌یابد و احساسی از عدم کنترل در رانندگی ممکن است به وجود آید.
- فشار ناهنجار در تایرها: کمک‌فنرهای خراب ممکن است تنظیمات فشار تایرها را تغییر دهند و باعث افت فشار تایرها شوند.
بهترین زمان تعویض کمک فنر
نمیتوان زمان دقیقی برای تعویض کمک فنر های همه خودرو ها اعلام کرد. اما می‌توان این زمان را با توجه به نکاتی که در ادامه بیان می‌کنیم پیش‌بینی نمود:
- تعداد کیلومترهای طی شده: تولیدکنندگان خودروها معمولاً توصیه‌هایی در مورد تعویض کمک‌فنرها بر اساس تعداد کیلومترهای طی شده ارائه می‌کنند. این توصیه‌ها می‌توانند بر اساس میزان کارکرد معمولی کمک‌فنرها تا آن زمان باشند.
- شرایط رانندگی: اگر خودرو شما معمولاً در شرایط جاده‌های ناهموار یا با بار سنگین استفاده می‌شود، کمک‌فنرها ممکن است زودتر خسته شوند. شرایط رانندگی می‌تواند تأثیر زیادی بر عمر مفید کمک‌فنرها داشته باشد.
- نشانه‌های خرابی: اگر نشانه‌هایی از خرابی کمک‌فنرها را مشاهده می‌کنید، مانند لغزش غیرعادی در موقع ترمزگیری، لرزش‌های غیرمعمول یا صداهای ناشی از تعلیق، باید به سرعت خودرو را چک کنید و در صورت لزوم به کارگاه تعمیراتی مراجعه کنید.
- بررسی دوره‌ای: بهتر است به طور دوره‌ای (مثلاً در هر سرویس منظم) تعلیق و کمک‌فنرها را توسط یک تکنسین ماهر بررسی کنید تا مطمئن شوید که همه چیز به درستی عمل میکند.
- نوع و کیفیت کمک‌فنرها: کیفیت و نوع کمک‌فنرهایی که در خودرو شما استفاده می‌شود، تأثیر زیادی بر عمر و عملکرد آنها دارد. در صورت استفاده از کمک‌فنرهای با کیفیت و مطابق با استانداردها، احتمال خرابی کمتر می‌شود.
عوامل موثر در جلوگیری از خرابی کمک فنر
برای جلوگیری از خرابی کمک‌فنرها و افزایش عمر مفید آنها، میتوانید به موارد زیر توجه نمایید:
- تعمیرات و بازرسی منظم: به منظور حفظ کمک‌فنرها و تعلیق خودرو، بهتر است به طور منظم و در فواصل زمانی تعیین‌شده توسط تولیدکننده یا خدمات پس از فروش، تعمیرات و بازرسی‌های دوره‌ای را انجام دهید.
- استفاده از قطعات با کیفیت: هنگام تعویض کمک‌فنرها یا هر قطعه دیگری در تعلیق، از قطعات با کیفیت و مطابق با استانداردها استفاده کنید. این می‌تواند از عمر مفید و کارایی قطعات بهره‌وری بیشتری را فراهم کند.
- رعایت اصل اضافه بار در خودرو: در صورت استفاده از خودرو برای حمل بار سنگین یا بارگیری، حداکثر ظرفیت باربری خودرو را رعایت کنید. بار اضافی می‌تواند بر روی کمک‌فنرها و سیستم تعلیق اضافه فشار و کار خودرو ایجاد کند.
- توجه به شرایط رانندگی: شرایط رانندگی می‌توانند تأثیر زیادی بر عمر کمک‌فنرها داشته باشند. در صورت امکان، اجتناب از رانندگی در جاده‌های ناهموار، ترک‌ها و چالش‌های سخت می‌تواند به حفظ کمک‌فنرها کمک کند.
- تعویض همزمان: در صورتی که یک کمک‌فنر خراب شده باشد، بهتر است یک جفت کمک فنر را همزمان تعویض کنید. این کمک میکند که تعادل و تراز خودرو حفظ شود و عمر مفید آنها بهبود یابد.
- انجام تعمیرات به وسیله مکانیک حرفه ای: اگر نیاز به تعویض یا تغییر قطعات تعلیق یا کمک‌فنرها دارید، بهتر است این کار را توسط تکنسین‌های ماهر و حرفه‌ای در کارگاه تعمیراتی انجام دهید. انجام تغییرات غیرحرفه‌ای می‌تواند به کارکرد نادرست تعلیق و کمک‌فنرها وارد کرده و به خرابی آنها منجر شود..
حرف آخر
بطور کلی برای خرید و انتخاب درست لوام یدکی خودرو بهتر است اطلاعات کافی در مورد نحوه کارکرد آن ، نشانه های خرابی ، اجزای تشکیل دهنده و …داشته باشیم. همچنین اگر قصد خرید لوازم یدکی با کیفیت و ضمانت دار را دارید میتوانید با مشاورین متخصص مرکز یدک در تماس باشید و لوازم یدکی کیا ، هیوندای ، اسپورتیج و … را با بهترین قیمت خریداری کنید.